جنگ شرق فرات برای ترکیه آسان نیست، پیشنهاد ایران به طرفین درگیری - مجله پریها

بعد از صدور فرمان خروج برای همە نیروهای نظامی آمریکا از منطقە شمال سوریە و بە ویژە شرق فرات، نیروهای ارتش ترکیە وارد خاک سوریە شدە اند و در مرز سوریە و ترکیە، بر طبل جنگ کوبیدە می گردد.

کردهای سوریە کە در جنگ با داعش و شکست هیمنە تروریست های تکفیری در شمال سوریە نقش مهمی داشتند. بعدا از یک تماس تلفنی اردوغان با کاخ سفید، از سوی دولت آمریکا کە تا چند وقت پیش همپیمان آنها بود طرد شدند.

آمریکا بیان نمودە است کە از عملیات ترکیە در شرق فرات نە حمایت می کند نە ممانعت. باید دید این گسست همپیمانی کردها و آمریکا، مرگ یکبارە رویاهای کردهای سوریە را بە همراه خواهد داشت یا سرآغازی است برای نزدیک شدن بیشتر کردها با دولت مرکزی.

خبرنگاران برای بررسی این موضوع با ابراهیم فراهانی، کارشناس مسائل ترکیە مصاحبە انجام دادە است که در ادامه می آید.

*چرا با وجود توافق ابتدایی میان آمریکا، ترکیە و تاحدودی کردهای سوریە، طرح منطقە امن شکست خورد؟

قبلا در منبج این توافق شکل گرفت و ترکیە تجربە بازی آمریکا را داشت. ترکیە نمی تواند بە آمریکا اعتماد کند. حتی با وجود دیدارهای جمیز جفری با خلوصی آکار و ابراهیم کالین.

ترکیە بە این نتیجە رسید کە همانطور کە در منبج آمریکا بە توافقاتش عمل نکرد و ترکیە را بازی داد در منطقە شرق فرات هم همین اتفاق خواهد افتاد.

*کردهای سوریە گفتەاند کە حملە ترکیە گگردده شدن درهای جنگ طولانی مدت و دوبارە قدرت دریافت داعش را بە همراه خواهد داشت. شما این هشدار را چگونە ارزیابی می کنید؟

مطمئنا اگر جنگی دربگیرد مانند کانتون عفرین کە توسط ترکیە اشغال شد جنگ در کانتون های جزیرە و کوبانی اینبار برای آنکارا سادە نیست و همانطور کە فرماند کل نیروهای سوریه دمکراتیک گفتە است جنگ بسیار سختی خواهد بود. مگر اینکە یک توافقی بین آمریکا و کردها شکل گرفتە باشد و یک منطقەای را خالی کردە باشند و ترکیە فقط در همان حائل ورود کند. آمریکا و کردها قبلا گفتە بودند 5 کیلومتر در عمق خاک سوریە ولی ترکیە 20 تا 30 کیلومتر را در نظر دارد.

*آمریکا از چراغ سبز نشان دادن بە ترکیە و سکوت در برابر حملە احتمالی بە شرق فرات چە چیزی بدست می آورد؟

اختلافات نظامی و امنیتی در مورد روابط ترکیە و آمریکا ازچند سال قبل و بە زمان سقوط جنگنده سوخو روسی برمی گردد کە همچنان ادامە دارد. عدم حمایت ناتو از ترکیە باعث شد سیاست خارجی آنکارا بە سمت شرق تمایل پیدا کند.

دولت آمریکا بە این نتیجە رسید کە اردوغان در یک وضعیت بحرانی از نظر داخلی واقع شده است و همچنین خود شخص اردوغان یک سیاستمدار عمل گراست و سیاست خارجە ترکیە در مرزهای این کشور با سوریە و عراق وارد استراتژی موازنە تهدید شدە است و وارد این مرزها می گردد. دلیلی کە باعث شدە ترکیە حفظ گردد حضور این کشور قدرتمند در ناتو است که برای آمریکا بسیار مهم است. بزرگترین پایگاه ناتو در شرق این سازمان، پایگاه انجیرلیک ترکیە است. لذا آمریکا می داند باید با ترکیە همسازی و سازش کند. البتە فراموش نکنیم کە سیاست خارجە آمریکا یک سیاست مبهم و سردرگم است؛ می توان گفت استراتژی سردرگمی یا سردرگمی استراتژیک.

*دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا بیان نمود: اگر ترکیه هرگونه اقدامی خارج از چارچوب اجازه داده شده انجام دهد، اقتصادش را همانطور که قبلا انجام دادم به طور کامل نابود خواهم کرد. منظور او کدام چارچوب است؟ آیا با اردوغان توافقاتی در مورد یک جنگ کنترل شدە کردە است؟

سال 2018 تهدیدات ترامپ نتیجە بدی بر اقتصاد ترکیە گذاشت. ترکیە بعد از دو دهە تورم بالای 18 درصد را تجربە کرد.

اقتصاد ترکیە یک اقتصاد نوپاست و در سال 2018 سررسید وام هایی کە دریافت کردە بود، فشار زیادی بە دولت این کشور وارد کرد و تنها دلیل شکنندە شدن اقتصاد ترکیە فقط فشار آمریکا نبود. دلیل دیگری نیز داشت کە همان بحران اجتماعی است کە از محبوبیت اردوغان کاست و این کشور از حالت دموکراتیک بە یک نظام نیمە اقتدارگرا رسیدە است و این سبب افزایش فرار سرمایە از ترکیە شد؛ همچنان کە اردوغان سال گذشتە کسانی کە سرمایە خود را از ترکیە خارج کردند خیانت کار خطاب کرد.

*با توجە بە اینکە ایران در منطقە دارای وزن سیاسی بالایی است و با طرفهای درگیر این جنگ احتمالی ارتباط خوبی دارد، تهران چگونە می تواند منطقە را از یک جنگ فرسایشی و بحرانی جدید نجات بدهد؟

هم ایران و هم روسیە بارها گفتەاند کە دولت ترکیە باید دولت سوریە را بە رسمیت بشناسد. اما متاسفانە ترکیە حاکمیت ارضی سوریە را نقض و خاک این کشور را اشغال کردە است.

تهران در موضوع کردهای سوریە بر این باور است کە آمریکا همانطور کە بە کردهای عراق پشت کرد هر لحظە ممکن است حمایت از کردهای سوریە را متوقف کند کە همین نیز شد.

پیشنهاد تهران بە دو طرف این منازعە همچنان این است کە کردها با دولت سوریە وارد گفت وگو شوند و تمامیت ارضی سوریە حفظ گردد.

*می توان پیش بینی کرد حالا کە آمریکای غیر قابل اعتماد با کردها عهد شکنی کرد، ارتش سوریە برای انتها دادن بە این نقض حاکمیت ارضی کە ترکیە انجام می دهد بە کمک کردها در جبهه شمال بیاید؟

ارتش سوریە در مناطق تحت کنترل ائتلاف آمریکا کە بیش از 27 درصد خاک سوریە است، نفوذی ندارد. باید توافقی بین کردهای سوریە، دولت سوریە و ترکیە بوجود بیاید تا ارتش بر آن مناطق مسلط گردد.

در حال حاضر هم تمرکز نیروهای ارتش سوریە در منطقە ادلب بر روی جنگ با نیروهای تحت حمایت ترکیە است. اردوغان بە هیچ عنوان بە تعهدات خود عمل نکردە است و همچنان نیروهای مسلح تحت حمایت او در ادلب با ارتش سوریە می جنگند. منطقە غرب فرات کە تحت نفوذ روسیە و بلوک آستانە است پیچیدگی های خاص خودش را دارد. بە طور کل اوضاع سوریە بسیار پیچیدە است و یک بعدی نمی گردد بە آن نگاه کرد.

اما تنها راه چارهی کە می تواند تمامیت ارضی سوریە را حفظ کند و دغدغە امنیتی ترکیە در مرزهای کشورش را رفع کند؛ همان بە رسمیت شناختن دولت سوریە و دیالوگ و راه چاره سیاسی و شکل گیری قانون اساسی جدید است.