خبرنگاران مازندران گزارش می دهد؛ بلوط های هیرکانی آرام آرام می سوزند
به گزارش مجله پریها، بیماری قارچی زغالی بلوط تاکنون به بخش زیادی از مناطق جنگلی قرق و دلند در گلستان، رشت رود رودبار و پارک جنگلی نور و ساری خسارت وارده نموده است.
به گزارش خبرنگار از ، قدم زدن در جنگل های هیرکانی که سومین ماه پاییز را می گذرانند خالی از لطف نیست، طبیعتی با هزار رنگ، رنگ های که هر کدام خبر از خاتمه پاییز و نزدیک شدن زمستان می دهند.
مازو های مازندران گرفتار بیماری
مازندرانی ها به زبان محلی مازو صدایش می نمایند، درختی 500 ساله با قدرت و استقامت بالا، 50 متر ارتفاع دارد، چوب های این درخت در میان بومیان منطقه شمال جایگاهی ویژه ای دارد و در ساخت خانه های قدیمی یاری حال روستاییان بوده است.
ماهیگیران شمال هم به دلیل مقاومت چوب بلوط در برابر نفوذ آب در ساخت قایق ماهیگیری استفاده می کردند، اما حالا مازندران با طبیعت معتدلش چند سالی است که دچار تنش خشکی و خزان زودرس شده است.
یکی از نجاران منطقه پارک جنگلی ساری گفت: درختان بلوط را محلی ها موزی می گویند، چوب این درخت به دلیل مقاومت بالایی که دارد در گذشته برای ساخت سقف ساختمان ها و قایق ماهیگیران استفاده می گردد.
مجربی کارشناس اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران منطقه ساری گفت: در جنگل های شمال از آستارا تا گل داغی گلستان چهار گونه بلوط شامل بلند مازو، کرما زو، سفید مازو و اوری رشد و نمو می نماید که متاسفانه در سال های اخیر مبتلا به بیماری زغالی بلوط شده اند.
وی اضافه کرد: این بیماری برای نخستین بار در سال 89 توسط خانم میر ابوالفتحی در جنگل های هیرکانی استان گلستان شناسایی شد و پس از آن به منطقه رویشی غرب ایران از جمله استان های خوزستان لرستان، فارس، کرمانشاه و کردستان تحت تاثیر قرار داده است.
شناسایی بیماری زغالی در جنگل های بلوط مازندران
کارشناس اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران - منطقه ساری گفت: بیماری زغالی بلوط ابتدا در سال 91 در پارک جنگلی نور مشاهده شد که حدود 100 اصله درخت آلوده نموده بود.
مجربی اضافه کرد: سال جاری در مازندران با شروع فصل گرما و تنش های خشکی این بیماری در سطح 61 هکتار شناسایی شد که حدود 50 درصد پایه های جنگل آلوده شده بودند که حدود 15 درصد از درختان بلوط بر اثر این بیماری قارچی کاملا خشک شده است.
وی گفت: گونه بلوط یکی از گونه های مهم جنگل های شمال است که حدود 10 درصد معادل 200 هزار هکتار سطح این جنگل ها را اشغال نموده است.
کارشناس اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران - منطقه ساری اضافه کرد: از این 200 هزار هکتار از درختان بلوط های شمال کشور حدود 10 درصد مبتلا به بیماری زغالی است.
یکی از مسافران اهوازی که برای استراحت و گشت و گذار پارک جنگلی شهید زارع ساری را انتخاب نموده بود گفت: پارسال در این فصل به این پارک جنگلی آمده بود که درختان سرسبز و زنده و با طراوات بودند.
وی اضافه کرد: سال جاری درختان بلوط این منطقه برگ هایش خیلی زود زرد و ریخته شده است تنه برخی درختان هم سیاه شده است.
پارکبان پارک جنگلی شهید زارع ساری گفت: درختان بلوط چند سالی است به دلیل گرمای زیاد هوا در فصل تابستان از ریشه خشک شده است.
به صدا درآمدن زنگ خطر در جنگل های هیرکانی
بیماری قارچی زغایل بلوط تا کنون به بخش زیادی از مناطق قرق و دلند در گلستان، رشت رود رودبار در گیلان و پارک جنگلی نور و ساری در مازندران خسارت وارده نموده است.
وطن دوست معاون حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران - منطقه ساری گفت: کارشناسان منابع طبیعی طی بازدید که اوایل شهریور سال جاری از پارک جنگلی شهید زارع ساری داشتند متوجه زردی، خشکیدگی و خزان پیش از موعد درختان بلوط شدند.
وی اضافه کرد: نمونه های بلوط مشکوک به بیماری زغالی را موسسه تحقیقات گیاه پزشکی تهران ارسال شد و بیماری سوختگی بلوط توسط این موسسه تایید شد.
وطن دوست گفت: این بیماری از آن دسته بیماری است که بصورت ثانویه باعث خشکیدگی درختان بلوط می گردد.
معاون حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران - منطقه ساری اضافه کرد: از علائم خشکیدگی درختان بلوط در جنگل های هیرکانی خروج شیرابه سیاه رنگ از تنه درخت بلوط پژمردگی شاخه و برگ های درختان بلوط و افزایش تدریجی ترشح شیرابه و درنهایت باعث سوختگی و زغالی شدن چوب درخت می گردد.
بیماری سوختگی زغالی بیماری نهفته در تنه درختان بلوط
بیماری زغالی بلوط علاوه بر تنه بلوط حیات درختان ممرز، آزاد، چنار و افرا زینتی رو تهدید می نماید و بلوط ها را از پا در می آورد.
معاون حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران - منطقه ساری گفت: عامل این قارچ طولانی مدت همراه با رشد و نمو درخت وجود دارد و در درون درخت نهفته است تا زمانی عوامل تنش زا همچون خشکسالی و افزایش دما ایجاد نگردد در حالت تهاجمی قرار نمی گیرد.
وطن دوست اضافه کرد: این عامل قارچی به عنوان مهاجم موجب ضعف درخت می گردد و با ادامه روند خسکشالی و درجه حرارت بالا که در سال های گذشته نیز مشاهده شد در مدت دو سال سبب مرگ درختان بلوط می گردد.
وی گفت: عرصه های جنگلی که بیماری سوختگی زغالی بلوط مبتلا شده اند هیچ گونه راهکاری برای از بین بردن این بیماری قارچی شناسایی و گزارش نشده است.
وی اضافه کرد: استفاده از عملیات پرورشی و آبخیزداری، تقویت گیاه، جلوگیری از کوبیدگی خاک های عرصه جنگلی و استفاده از گونه های مقاوم بلوط دست کاشت در عرصه جنگلی می توان از توسعه و پیشروی از بیماری جلوگیری کرد.
هر چند سرما و بارش های پاییزی سبب شد تا جلوی گسترش این بیماری گرفته گردد، اما با آمدن فصل تابستان و شروع کم آبی هچنان زندگی این گونه گیاهی در حال تهدید است.
آتنا رستمی آله خیلی
م
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان