آنالیز آمار و ارقام نفتی طی 40 سال - مجله پریها

به گزارش خبرنگاران، آمار و ارقام در مدار صنعت نفت طی چهار دهه گذشته سیر صعودی داشته است. ملموس ترین حوزه پیشرفت این صنعت، افزایش فراوری گاز طبیعی در کشور و گازرسانی شهری و روستایی بوده است. در سال های قبل از انقلاب اسلامی، استفاده از گاز طبیعی در بخش خانگی و تجاری و حتی صنایع بسیار محدود بوده و مجموع مشترکین این شرکت ها، به 50 هزار مورد نمی رسید. مصرف کنندگان داخلی گاز طبیعی تا قبل از انقلاب اسلامی، یک واحد پتروشیمی و تعدادی شهر و یک روستا بوده است. بهره برداری از پالایشگاه بید بلند هم در سال 49 با دریافت گاز از واحدهای گاز و گاز مایع حوزه آغاجاری شروع شد.

در زمان انقلاب اسلامی حوزه گاز مستقل نبوده و حتی چیزی تحت عنوان صنعت گاز وجود نداشته است. ظرفیت فراوری گاز در کشور در آن سال ها بسیار کم و در حد 36میلیون مترمکعب در روز بود که توسط پالایشگاه بید بلند انجام می شد. در حال حاضر میزان فراوری این پالایشگاه 1060 میلیون مترمکعب در روز است.

میزان انشعابات در سال 1357، 52 هزار بود که این میزان در حال حاضر، 11.5میلیون است. طی 40 سال و با توسعه میادین گازی و همچنین بهره برداری از میدان گازی پارس جنوبی، بزرگ ترین میدان گازی دنیا که بین ایران و قطر مشترک است فراوری گاز طبیعی در کشور افزایش یافته و متعاقب آن مشترکان بیشتری تحت پوشش گاز طبیعی قرار گرفتند. در این راستا پوشش گازرسانی در سال 1357 نزدیک به صفر بود اما در حال حاضر 92 درصد جمعیت از گاز طبیعی بهره مند هستند. هم چنین در سال 1357، یک روستا گازرسانی شده بود که در حال حاضر این تعداد به 27 هزار روستا رسیده است.

جزئیات فراوری میعانات گازی، بنزین و پتروشیمی

بخش دیگر توسعه صنعت نفت مربوط به فراوری میعانات گازی است. بر این اساس فراوری میعانات گازی در سال 1357 صفر بود که این میزان در حال حاضر روزانه، 750 هزار بشکه است. پالایش نفت در سال 1357، یک دهم میلیون بشکه بود که در حال حاضر به 2.2میلیون بشکه رسیده است. میزان فراوری بنزین نیز از 14میلیون بشکه در روز به 105 میلیون بشکه در روز رسیده است. آمار حاکی است که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، 63 واحد پتروشیمی در ایران به بهره برداری رسیده و به تبع آن، فراوری و صادرات محصولات متنوع پتروشیمی نیز رشد یافته است. در این راستا، فراوری محصولات پتروشیمی در سال 1357 معادل 1.6 میلیون تن بوده که ظرفیت فراوری این محصولات در انتها سال 1396 به 64 میلیون تن افزایش یافته است.

البته روند فراوری نفت خام برعکس سایر حوزه ها بوده و طی این سال ها به دلایل مختلف روند کاهشی داشته است. آمارها حاکی از آن است که ظرفیت فراوری نفت خام در اوایل انقلاب، پنج میلیون بشکه در روز بود که این میزان در حال حاضر چهار میلیون بشکه است.

افزایش ذخایر قابل استحصال کشور

اما نکته قابل توجه ذخایر قابل استحصال نفت و گاز کشور است. در سال 1357 مجموع ذخایر قابل استحصال 88 میلیارد بشکه بوده و با این که طی 40 سال، 50 میلیارد بشکه برداشت شده است میزان ذخایر در حال حاضر 160میلیارد بشکه نفت خام است. هم چنین این میزان از 9 تریلیون ذخایر گازی به 33 تریلیون رسیده است. میزان تزریق گاز به میادین نفتی هم در سال 1357، 2.7 میلیون مترمکعب بوده که این میزان در حال حاضر 77 میلیون مترمکعب است.