انواع جراحی در درمان تومورهای مغزی
به گزارش مجله پریها، در سال های دور که میکروسکوپ جراحی در دسترس نبود همه عمل های جراحی تومورهای مغزی با چشم غیرمسلح انجام می شد. با ورود میکروسکوپ به اتاق های عمل، امکان مشاهده جزئیات بیشتری از ساختار تومورها، عروق و اعصاب در منطقه جراحی فراهم شد و به این ترتیب امکان بهبود نتیجه جراحی با به حداقل رساندن آسیب بافت های طبیعی اطراف میسر شد.
در حال حاضر نیز بهترین روش برای خارج کردن اغلب تومورهای مغزی استفاده از میکروسکوپ جراحی است.
برای استفاده از میکروسکوپ معمولا ضروری است قسمتی از جمجمه بازشده و به وسیله این پنجره به مغز و تومور درگیرکننده آن نگاه نموده و جراحی را با دقت و خطر حداقل انجام داد.
محدودیت میکروسکوپ در انجام بعضی جراحی ها مانند جراحی تومورهای هیپوفیز که به وسیله بینی انجام می شدند باعث شد در سال های اخیر روش های دیگری برای انجام این جراحی ها ارائه شوند که استفاده از آندوسکوپ قاعده جمجمه یکی از آنها بود.
به یاری این آندوسکوپ به وسیله بینی می توان به محدوده قابل توجهی از قاعده جمجمه دسترسی پیدا کرد و تومورهای این بخش را بدون بازکردن جمجمه از بالا و از سوی دیگر با خطر کمتر و دسترسی بهتر تخلیه کرد.
آدنوم ها که شایع ترین تومورهای هیپوفیز هستند و همین طور تومورهای دیگر این منطقه می توانند به وسیله بینی و با آندوسکوپ جراحی شوند.
گرچه در مواردی هنوز هم میکروسکوپ می تواند برای جراحی این تومورها مفیدتر باشد. در نهایت این که فناوری سوم برای جراحی تومورهای مغزی نوروآندوسکوپی یا آندوسکوپی مغز است.
این نوع آندوسکوپی به وسیله بینی انجام نمی گردد؛ بلکه با ایجاد سوراخی کوچک روی سطح جمجمه، آندوسکوپ وارد مغز و بطن ها شده و جراحی انجام می گردد.
برخلاف دو روش اول، این روش در تعداد بسیار محدودی از تومورها کاربرد دارد و بیشتر تومورهایی که با این روش می توانند درمان شوند به شکل کم خطرتری با میکروسکوپ قابل جراحی هستند.
در واقع از آندوسکوپی مغز اکثرا به عنوان یاری به درمان عوارض ناشی از تومورها مانند هیدروسفالی استفاده می گردد.
به شکل دیگری هم می توان انواع جراحی های تومورهای مغزی را طبقه بندی کرد. برداشتن کامل تومور، برداشتن نزدیک به کامل آن، صرفا تخلیه قسمتی از تومور یا نمونه برداری، چهار شکل نسبتا متفاوت از انجام درمان جراحی برای تومورهای مغزی هستند.
طبیعتا اگر بتوان تمام یک تومور مغزی را برداشت، انجام این جراحی در اولویت خواهد بود اما در بعضی موارد چنین چیزی امکان پذیر نبوده یا با خطر زیادی همراه است و حتی گاهی سودی هم برای بیمار نخواهد داشت.
اما نمونه برداری یا بیوپسی از تومور مغزی روش دیگری است که در آن صرفا بخش بسیار کوچکی از تومور به عنوان نمونه برداشته می گردد تا نوع آن تشخیص داده شده و بعد در خصوص ادامه درمان تصمیم گیری گردد.
یک روش مفید و کم خطر برای نمونه برداری، استریوتاکسی است که در آن به یاری دستگاهی مختصات سه بعدی محل تومور تعیین شده و با یاری سوزنی باریک وارد مغز و تومور می شویم و نمونه برداری را با حداقل خطر ممکن انجام می دهیم.
دکتر علیرضا طبیب خویی - جراح مغز و اعصاب / روزنامه خبرنگاران
منبع: جام جم آنلاین