معرفی دوتن از بزرگ ترین نمایشگران بوتوی ژاپن در یک کتاب - مجله پریها

به گزارش گروه فرهنگی خبرنگاران، کتاب هیجی کاتا و اونو نوشته سوندرا فرالی و تاما ناکامورا به تازگی با ترجمه مشترک نیاز اسماعیل پور و علی رضا اسماعیل پور توسط نشر نو منتشر و راهی بازار نشر شده است. این کتاب زیرمجموعه عنوان کتابخانه تئاتر از مجموعه گستره خیال است که این ناشر چاپ می کند و دومین عنوان از طلایه داران تئاتر امروز است که در مجموعه نامبرده جا می گیرد.

دبیر مجموعه مذکور که پیش تر کتاب آگوستو بوآل از آن به چاپ رسیده، رضا کوچک زاده کارگردان و مترجم تئاتر است.

نسخه اصلی هیجی کاتا و اونو در سال 2007 توسط انتشارات راتلج در لندن چاپ شده است. این کتاب توسط ناشر انگلیسی در قالب یکی از عناوین مجموعه اجراگران (پرفورمنس پرکتیشنرز) منتشر شد که هدف از انتشار آن، آشنایی مخاطبان با شیوه و زندگی کنش گران کلیدی تئاتر در قرن بیستم و چگونگی تاثیرپذیری و تاثیرگذاری شان بر یکدیگر است.

بوتو یکی از گونه های نمایشی ژاپنی مانند نو، کابوکی، کیوگن، بون راکو و دیگر نمایش های شرقی و یک پایکوبی است. این پایکوبی هم از سه عنصر موسیقی، پایکوبی و نمایش شکل گرفته است، ولی ترکیب عناصرش، اصلا شبیه گونه دیگر نیست. یعنی می توان گفت بعضی اجرا های آن مانند بوتوی دیگر نیست. این نمایش، بیشتر نمایشی اجرایی است تا آن که در بند متن باشد؛ بنابراین هیچ نوشتار و توضیحی، چگونگی آن را منتقل نمی کند. به همین دلیل در مقدمه کتاب پیش رو اشاره شده که کتاب نمی تواند مخاطب را به طور کامل از تجربه بوتو آگاه کند، اما تلاش می کند تا حد امکان، فضا و موقعیت شکل گیری و گسترش آن را روشن کند.

این کتاب درباره دوتن از بزرگ ترین چهره های تاریخ بوتو یعنی تاتسومی هیجی کاتا و کازو اونو است. این دو با وجود تفاوت های بینادین خود، در مسائل مهمی مشترک بودند؛ مثل کودکی نابه سامان، تاثیر جنگ های پیاپی، طولانی، ویرانی و از همه مهم تر، بیان هنری شان. در کتاب پیش رو، علاوه بر دستاورد های دو چهره مذکور، داستان بنیان گذاری بوتو در ژاپن هم پیش روی مخاطب گذاشته می شود.

کتاب هیجی کاتا و اونو 4 فصل اصلی با این عناوین دارد: پدیدآوران بوتو، سخنان هیجی کاتا و اونو، پایکوبیی برای مرگ، قربانی گری و معنویت و تجربه های پایکوبی.

در قسمتی از این کتاب می خوانیم:

وقتی کازو در آگوست 1938 به خدمت نظام فراخوانده شد، یوشیتو 3 سال داشت و هنگامی که بازگشت، 9 ساله بود. این دوران وحشیانه بر روح لطیف کازو اثر گذاشته بود و احترامش را به زندگی خراش داده بود. او با پایکوبی خویش به جهانی دیگر متصل می شود و در روح تماشاگر به چیزی دست می یابد که اجازه می دهد والاترین نوع عشق را درک کنند؛ چیزی که کازوی مسیحی شاید عشق الهی بنامد. این نوع عشق از جنس بخشندگی ست. مانند اروس به دنبال خواستن نیست، به دنبال تحقق دیگران است؛ عشق برادرانه و خواهرانه. پایکوبی های کازو، بخشنده بی قید و شرط اند. تماشاگران به شیوه های گوناگون واکنش نشان می دهند؛ بعضی به خاطر زندگی شان شکر می گویند، بعضی می گریند و در حضور او و پایکوبیش به حس بهبودی دست می یابند. معنای پایکوبی ها و سخنان کازو و شاعرانگی و شخصیت ایشان در هستی او گم شده اند. در اجرای او، روح دمادم گسترش می یابد.

هنوز کسانی که کازو را می شناسند از گوشه گیری او می گویند که گویی برای هنرش ضروری ست؛ گویی این فاصله هدف مند برای اجراگران لازم است. درباره شخصیت او بیرون از صحنه، مانند همیشه پسرش یوشیتوست که حرف نهایی را می زند. یوشیتو که زندگی اش را وقف بوتو کرده، می گوید که پدرش زیر ظاهر گهگاه سردش، سراپا عشق و لطافت است:

گرمی و حساسیت کازو از جنس گوشت و خون نیست؛ نوعی عشق است که با آن به قلب مردم رسوخ می کند.

این کتاب با 254 صفحه مصور، شمارگان هزار و 100 نسخه و قیمت 38 هزار تومان منتشر شده است.